NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
يَحْيَى بْنُ
مَعِينٍ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الصَّمَدِ
بْنُ عَبْدِ
الْوَارِثِ
حَدَّثَنَا
سُلَيْمَانُ
بْنُ
الْمُغِيرَةِ
حَدَّثَنَا
حُمَيْدُ
بْنُ هِلَالٍ
عَنْ بِشْرِ
بْنِ عَاصِمٍ
عَنْ
عُقْبَةَ
بْنِ مَالِكٍ
مِنْ
رَهْطِهِ
قَالَ بَعَثَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
سَرِيَّةً
فَسَلَحْتُ
رَجُلًا
مِنْهُمْ
سَيْفًا
فَلَمَّا
رَجَعَ قَالَ
لَوْ
رَأَيْتَ مَا
لَامَنَا
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ
أَعَجَزْتُمْ
إِذْ
بَعَثْتُ رَجُلًا
مِنْكُمْ
فَلَمْ
يَمْضِ
لِأَمْرِي أَنْ
تَجْعَلُوا مَكَانَهُ
مَنْ يَمْضِي
لِأَمْرِي
Ukbe b. Mâlik'den; dedi ki:
Nebi (s.a.v.) bir
seriyye göndermişti. Ben de askerlerden birine bir kılıç verdim. (Bu kimse
seferden) dönünce bana: Rasûlullah (s.a.v.)'in bizi kınadığını görürsen (şaşma)
dedi. (Gerçekten Hz. Nebi de onlara hitaben şöyle) buyurdu:
"Benim (askerin başında
kumandan olarak) gönderdiğim adam, emrimi yerine getirmeyince emrimi yerine
getirecek birisini onun yerine geçirmekten âciz mi kaldınız?"
İzah:
Ahmed b. Hanbel, III,
110.
Bir önceki hadisin
şerhinde açıkladığımız gibi bu hadis-i şerifte, Allah'ın ve Rasûlünün
emirlerine uymayan yöneticiye itaat etmek gerekmediğini,onların yerine
Allah'ın ve Rasûlünün emirlerine uygun emirler veren ve iş yapan kişilerin
geçirilmesini sağlamak için gereken çabayı sarfetmek lâzım geldiğini, bu gibi
kişileri yerlerinden uzaklaştırmaya gücü yettiği halde bu görevi yapmaktan
kaçınan kimselerin bu hareketinden Hz. Nebiin memnun olmayacağını ifade etmektedir.
Yine bu hadis, idare edilenin seçme yetkisini, idareciyi azl edip, yerine başka
bir idare eden getirme yetkisini belirlemiştir. Müslüman topluluklar Allah ve
Rasûlünün emirlerine bağlı olan ve bu emirleri uygulayan idarecileri seçmek ve
gidişatın bu minval üzere olmasını sağlamakla mükelleftirler.